naar de baai van Famagusta (dag 7)

Ons verblijf in Balci Plaza zat er, na het ontbijt, op vrijdag 28 juni '24 op. We verlieten het schiereiland en reden naar de oostkust van N-Cyprus, de baai van Famagusta. Als tussenstop, om Ine even te laten rusten van het autorijden, stopten we in het vissershaventje van Boğaz/Bogazi. Veel was er niet te zien, buiten de vissersbootjes. We dronken iets in een restaurant en reden toen weer verder.

We waren niet gehaast, maar wisten wel dat we heel wat tijd nodig gingen hebben op onze volgende bestemming, Salamis. Salamis was vanaf 1.100 voor Chr. eeuwenlang de voornaamste stad van Cyprus. De stad ontstaat na de Trojaanse Oorlog.

Op verschillende tijden, in de eerste en de vierde eeuw na Chr. werd Salamis door aardbevingen verwoest. Daardoor werd de stad ook weer regelmatig herbouwd. Hierdoor zijn er nu ook ruïnes die dateren uit verschillende tijdsperiodes. 

In de vierde eeuw werd de stad herbouwd als Constantia, genoemd naar de toenmalige keizer Constantius II die de stad vanwege de aardbevingen steunde. In de zevende eeuw werd ze opnieuw grotendeels verwoest, deze keer door Arabieren die Cyprus aanvielen, waarna ze niet meer herbouwd werd.

Op een oppervlakte van meer dan 1,5 km2, met nog niet alles blootgelegd, kregen we onze tijd goed om. We hadden liters water bij en er was ook een barretje op het domein en bij ieder bankje in de schaduw rustten we even... zo was de 35°C nog te verdragen.

We startten onze verkenning van Salamis bij de Turkse baden/hamam. We stapten de ruïnes binnen aan een voormalig "koud bad" met daarrond grote hellenistische beeldhouwwerken... meteen een mooie binnenkomer! Want beelden zie je niet vaak op dergelijke sites. Die zijn er niet meer of staan meestal in musea. Of dit de originele beelden waren, weten we niet, maar dat doet er niet toe. Het gaf meteen een goed beeld van hoe luxueus het er aan toeging in Salamis.

Van aan het koude bad stapten we de galerij op. Hier lagen nog vele van de oorspronkelijke gekleurde tegels.

We kozen ervoor om eerst verder het gedeelte met de warme baden, het caldarium, te ontdekken en het gymnasium/gymnasion pas nadien te doen... maar dat zag er ook erg veel belovend uit.

In de baden is veel van het verwarmingssysteem bewaard gebleven. Geweldig hoe ingenieus dat toen al gemaakt werd. Het gigantische waterreservoir toont ook hoe ingenieus de bewoners indertijd al waren.

Ook waren de schilderingen in verschillende koepels nog deels bewaard gebleven! Helaas zijn de wandmozaïeken, die er ook aangebracht waren, niet bewaard gebleven: prachtig hoe mooi versierd daar alles geweest moet zijn! Als je daar in een warm badje of in de sauna lag, had je heel wat te bewonderen!

Via het stadium, waar niet zo veel van bewaard is gebleven, stapten we weer de galerij op, om naar het gymnasium te gaan. Een gymnasium had lange rijen zuilen met daar middenin een grote sportruimte. Meestal zijn die zuilen echter kapot gegaan en/of liggen ze tegen de vlakte bij dergelijke archeologische sites, maar hier werden de korinthische zuilen weer rechtgezet. Vele leken ook nog intact te zijn! Doordat de zuilen rechtop stonden, gaf het weer een beter idee van de grootsheid van deze plek. Rondom die open sportruimte lagen allerlei kamers: badkamers, kleedkamers, lesruimten, massagevertrekken en opslagplaatsen. Het sporten gebeurde naakt en men bedekte het lichaam met olie en zand, dat na het sporten weer van hun lijven geschraapt moest worden alvorens ze konden gaan baden.

Helemaal achterin dit hele bad- en sportcomplex lag de latrine. En zelfs die ziet er, ook met zuilen, mooi uit... als je er indertijd met 43 anderen je ding zat te doen, zal het wel niet zo geweldig geweest zijn...

Vervolgens liepen we naar het Romeins theater. Dit werd een kleine 2.000 jaar geleden in opdracht van keizer Augustus gebouwd. Het werd gerestaureerd. Er zijn 15.000 zitplaatsen. In de zomer worden er voorstellingen en concerten gegeven. Er stond ook een podium en er waren kleedkamers voorzien voor artiesten.

Ooit was er ook, naast het theater, een amfitheater, dus volledig rond, maar dat is volledig verwoest door een aardbeving in het begin van onze jaartelling.

Voor de meeste toeristen hield hierna hun bezoek aan Salamis op. Wij wandelden nog verder. Nog vrij dicht bij het theater liggen resten van de markt en marktgebouwen en liggen nog meer baden.

We liepen dan over een stukje heerweg. Bijzonder dat die er toch nog, na eeuwen, zo goed bijliggen terwijl het de huidige wegenmakers niet eens lukt om voor enkele jaren een goede weg aan te leggen... Via een smal zandpaadje, door het onkruid, kwamen we bij de ruïnes van een grote byzantijnse Sint-Kampanopetra-basiliek. Deze grote kerk met drie beuken werd in de zesde eeuw gebouwd, denkt men.

Niet alle ruïnes, resten, en opgestapelde zuilen, waren ons even duidelijk wat ze waren. De informatiebordjes die bij de sites staan zijn volledig vergeeld door de zon. Dit zagen we bijna op alle plaatsen waar we in Noord-Cyprus waren. Jammer dat de beheerders dit niet opmerken... of is het ook een geldkwestie en heeft het dus geen prioriteit? Enfin, het bleef interessant, maar we weten dus niet van alles wat we zagen wat het ooit was.

Na ons bezoek aan Salamis gingen we nog (laat) lunchen. Ine had zich al dagen zitten afvragen, toen ze anderen het zag drinken, of ayran mogelijk een drankje voor haar kon zijn... en in eerste instantie was het even 'schikken' en dan, de nasmaak, was erg lekker, maar de smaak van het karnemelkachtige drankje ging haar nadien steeds meer tegensteken... eerste en laatste keer dus ;-) We dachten allebei niet zo'n grote maaltijd besteld te hebben, Ine had een haloumi-sandwich genomen en Johan keftedes, maar aangezien we daar, onverwacht, ook frieten, en Johan ook nog rijst én brood bijkregen zouden we de rest van de dag niet al te veel meer moeten eten...

Een eindje verderop bezochten we het klooster van Sint-Barnabas. Die Barnabas is de patroonheilige van Cyprus. Eén van de kenmerken van de kerken van de Oosters-orthodoxe kerk zijn de beschilderde muren en iconen. Wat we in deze kerk allebei bijzonder vonden, waren de donkere kleuren die gebruikt werden: donkerblauw, bordeaux en zwart werd hier gebruikt.

In de kerk is ook het museum voor icoonkunst ondergebracht. Per heilige hangen de iconen langs elkaar. Wat een verschil in stijlen, zeg! 

In de oude kloostergebouwen werden verder nog verschillende zalen met wapens en gebruiksvoorwerpen uit de oudheid tentoongesteld.

Onze volgende tussenstop, vlak bij het St.-Barnabasklooster, waren de "Koninklijke graven". Van de 9e tot de 7e eeuw voor Chr. begroef de elite van Salamis haar doden in een gravenveld. Sommige van deze graven waren bedekt met een grafheuvel... Een van de rijkste graven kreeg van de archeologen het volgnummer graf 79. Een deel van de grafkamer was geplunderd maar toch leverde dit graf uit de periode 750-600 v.Chr. een rijke collectie voorwerpen op. Zo werden de resten van een strijdwagen met paarden opgegraven... Spijtig genoeg, maar vooral vreemd genoeg was dit museum, al enige tijd zo te zien aan het onkruid op de parkeerplaats, gesloten. We moesten het dus stellen met een beetje turen naar het gravenveld om een en ander te onderscheiden... wat vreemd dat er op die manier omgegaan wordt met "koningen"...

Ook bij onze volgende stopplaats in die regio, Engomi-Alasia, leek alles gesloten. Dit is een vindplaats van een stad uit de bronstijd.

Dit maakte dat onze planning voor die dag afgewerkt was en dat we naar ons nieuwe appartement konden rijden. Ons appartement (Blue Levant), voor twee nachten, lag ditmaal in het centrum van een stad, in Gazimağusa/Famagusta.

De stad zelf gingen we pas 's anderendaags verkennen, maar we hadden van de hotelbaas van onze vorige verblijfplaats de tip gekregen om eens langs te gaan bij patisseriezaak Petek pastahanesi... Die wilden we dan, in de late namiddag, nog gaan "uittesten... en echt waar, wat een goede tip was dat! Er was enorm veel keuze aan gebak, turks fruit/lokum, baklava, koekjes en "koffiekoeken". Daarnaast waren er ook nog salades, lunchgerechten en meer op het menu... maar omdat we laat geluncht hadden, wilden we toen iets snoepen en eventueel pas later op de avond ergens gaan eten...

Ine nam het typisch Cypriotische "Ekmek kadayıfı". Dit is een broodpudding die ook wel heel veel weg had van baklava. Cypriotische baklava wordt vaak gemaakt met hazelnoten en is niet zo zoet als de baklava uit andere landen. Johan nam een "Asure". Dit is een zoete pudding die gemaakt is van een mengsel bestaande uit verschillende soorten granen, vers en gedroogd fruit en noten... een beetje een mix tussen pudding en fruitpap met noten en fruit belegd... allebei serieus vullende "tussendoortjes"... later op de avond gaan eten, konden we schrappen van onze planning! 

Johan kreeg zijn Turkse koffie in een chic, typisch turks, zilverkleurig servies.  Hij kreeg er ook enkele stukjes turks fruit bij.

maar wat was het heet in Famagusta! Het was om 17 uur nog steeds 40°C...