Dag 1 : Tirana (Centrum)

Zaterdag 21 juni '25 vlogen we naar Albanië. Op de luchthaven haalden we onze huurwagen op. We hadden een handgeschakelde SUV gevraagd, een C5 X (SUV) automaat gekregen. Een dergelijke grote auto vragen we, normaal gezien, enkel in IJsland... en in Albanië deden we dat om dezelfde reden: onverharde wegen en bergpassen. We hadden op voorhand, bij Sunnycars, voor een automaat gekeken, maar vonden het prijsverschil veel te groot... fijne meevaller, dus, dat we'm zonder meerprijs kregen... 

Eens op weg merkten we al snel de Albanaese rijstijl op: ze rijden te hard, voegen in wanneer ze zelf een gaatje hiervoor denken te zien, parkeren steeds dubbel met de vier pinkers op, maar zijn niet bruusk of agressief... Het komt erop aan om steeds voorbereid te zijn om langs alle kanten voorbijgestoken te worden en vlak voor je, plaats of niet, iemand te zien invoegen of stoppen... eigenlijk zoals op Sicilië maar zonder al het bruuske en agressieve... Het kwam er dus op aan om héél defensief te rijden.

In Tirana hadden we een mooi hotel gereserveerd vlak buiten het centrum van de stad, Hotel-Bujtina e Gjelit. Omdat we er al vroeg konden inchecken en konden parkeren, reden we er meteen naar toe. Onze auto kon dus meteen al de rest van de dag blijven staan.

Nadat we allebei onze lange broeken inruilden voor een korte broek/rok startten we aan onze wandeling naar het midden van de stad. Op onze autothermometer hadden we gezien dat het 35° was. Ine houdt niet van airco maar de hele week stond die (op 24°) wel op in onze auto, anders was het niet te doen warm.

Ons hotel lag op een half uurtje stappen van het stadscentrum. Al snel passeerden we er een bakker/patisserie met terras... en dan is Ine niet te stoppen, hè... Ine koos, lukraak, meteen het meest traditionele dessert van Albanië uit, "trileche". Johan koos een bladerdeegquiche ("byrek") met (een soort) ricotta uit, zoals we die ook kennen van bij de Turkse bakkers thuis. 

'Trileche' is een eenvoudige cake gesopt in en volgezogen met gecondenceerde-, koffie- en volle melk met daar bovenop karamel: heel eenvoudig, heel fris en heel lekker!

In Tirana is niet zo héél veel te zien, maar genoeg om ons de hele middag bezig te houden. In het midden van het centrum ligt het Skanderbegplein (Sheshi Skënderbej). Dit plein heeft kolossale afmetingen en werd vijftien jaar geleden volledig heringericht, verfraaid en autovrij. Het is genoemd naar Albaniës nationale held Skanderbeg/Skënderbeu, die in de 15e eeuw gedurende verschillende decennia standhield tegen de oprukkende Ottomanen.

Op het Skanderbegplein staat het Skanderbegmonument (Monumenti i Skënderbeut), een groot ruiterstandbeeld van de krijgsheer met, standaard, een bokkenkop op zijn helm. 

Rondom het plein bevinden zich verschillende regeringsgebouwen (ministeries), het stadhuis van Tirana, enkele hotels, het grote Cultuurpaleis (Pallati i Kulturës) met binnenin de nationale opera en bibliotheek, de Klokkentoren (Kulla e Sahatit), de Et'hem Bey-moskee (Xhamia e Et'hem Beut), de nationale bank Banka e Shqipërisë en het Nationaal Historisch Museum (Muzeu Historik Kombëtar).

De gebouwen aan het plein hebben verschillende bouwstijlen. Het skanderbeggebouw is zelfs gebouwd in de vorm van het hoofd van deze nationale held. Tegen de gevel van het Nationaal Historisch Museum preikt de mozaïek "De Albanezen (Shqiptarët)" over de Albanese geschiedenis.

We bezochten de Et'hem Bey-moskee. De moskee is een van de oudste gebouwen van Tirana en werd meerdere malen gerestaureerd. In 1789 startte men met de bouw. Deze is mooi versierd van binnen en buiten.

Na het grote plein wandelden we verder naar de Piramide van Tirana. Het piramidevormige gebouw diende als museum over de nalatenschap van dictator Hoxha, maar na 1991 werd het een conferentie-centrum annex tentoonstellingsruimte. Tijdens de Kosovo-oorlog in 1999 werd het gebouw gebruikt als basis voor de NAVO en enkele humanitaire hulporganisaties. Nadien werd zelfs het plan opgevat om het gebouw te slopen, maar werd het uiteindelijk in 2023 aangepast : Er kwamen wat kleurrijke gebouwen en beplanting rond en er werden trappen geplaatst zodat men tot bovenop de piramide kan... wat we natuurlijk ook deden. Met de hitte was het wel even afzien om bovenop dat witte gebouw te geraken...

Wat verder passeerden we een bunkertje, een uitkijkpost. Om de aandacht van zijn slechte bewind af te leiden, maakte Hoxha de Albanezen bang voor de vijand van buitenaf. Hij stelde dat iedere burger zijn eigen bunker moest hebben. In de wijk Blloku is het Postbllocku Checkpoint Monument. Het bestaat uit een bunker, een stukje van de Berlijnse muur met graffiti en de pijlers van het beruchte werkkamp in het dorp Spaç, waar we twee dagen later heen zouden gaan. Deze specifieke bunker bewaakte het stadsdeel van Tirana waar tussen 1945 en 1991 de leiders woonden, waaronder Enver Hoxha. Het stadsdeel was niet toegankelijk voor de gewone bevolking.

Onderweg passeerden we verschillende kunstwerken, vaak erg kleurrijk. Op de elektriciteitskasten waren bijvoorbeeld standaard schilderingen aangebracht. Dit maakte dat er steeds wel iets te zien was.

De Alban- of 4EverGreen-toren is een vaak gefotografeerd flatgebouw van, het hoogste gedeelte, 107 meter hoog of 25 verdiepingen. Het werd in 2023 gebouwd en bestaat uit vier delen, in verschillende kleurtinten en vormen. Het was een project om het stadscentrum van Tirana te verfraaien. In het multifunctionele gebouw bevinden zich een hotel, kantoren, winkels, restaurants en andere. Omdat er niet zo heel veel hoge gebouwen staan in Tirana valt het erg op.

Net als in heel Albanië staan ook in Tirana verschillende moskeeën maar ook kerken. We passeerden de  Shën Pali Kathedraal of de orthodoxe kathedraal van de Wederopstanding van Christus, met veel bladgoud op de gevel. We gingen er niet naar binnen, maar waarschijnlijk was het binnen ook rijkelijk versierd, tenminste, als de "pracht en praal" van buiten zich binnen ook doortrekt. Er staat ook een katholieke kathedraal in het centrum, net zoals er van verschillende islamstromingen moskeeën staan.

Voordat we terug ons mooie, historische, hotel binnengingen, kochten we nog een voorraadje water aan.

's Avonds aten we ook in ons hotel. Het buffet had enkele traditionele Albanese gerechten waardoor we alvast konden proeven van vanalles. De Albanese keuken is een mix van de Mediterane en Turkse keuken : lekker!

PS: de Albanese taal kent verschillende vervoegingen. Die maken dat (plaats-)namen en alle andere woorden andere woorduitgangen/vervoegingen kennen... woorden kunnen dus een verschillende schrijfwijze hebben, maar hetzelfde betekenen.