Dag 12 Montenegro en Bosnië & Herzegovina

3°C was het de ochtend van 26 september jl. in Jajce... 3!!!! Gelukkig zagen we, met de blauwe zonnige lucht, die temperatuur snel stijgen.

We zouden ditmaal de hele dag (en de dagen nadien) in de "Federatie van Bosnië en Herzegovina" blijven. Dit betekende niet dat we er iets op de reclame- en andere borden zouden kunnen lezen - dat Slavisch is echt niet te begrijpen - maar het was wél met Latijnse letters, zoals die van "ons", geschreven. In het Servisch, gebruikt in de Servische Republiek, wordt namelijk het Cyrillisch alfabet, zoals het Russisch, gebruikt.

We vertrokken niet meteen uit Jajce. We reden eerst naar de stuwmeren, een beetje buiten Jajce. In rivier Pliva werd een stuwdam gecreëerd om elektriciteit op te wekken. 

In het verdere verloop van die Pliva-rivier, nog vóór de waterval die we de dag voordien bezochten, liggen de "Plivsko mlincici" of Pliva watermolens (foto 1). Het duurde even vooraleer we ze vonden, maar ze lagen dichter bij de stad dan we verwacht hadden.
Deze zwarte, houten watermolentjes staan al sinds de middeleeuwen tussen kleine watervalletjes in de Pliva. De huidige watermolentjes zijn van tussen 1867 en 1918. De watermolens zijn nu enkel nog een toeristische attractie. Ze zijn erg fotogeniek... maar zo 's morgens vroeg stond de felle zon niet helemaal "ideaal" om te fotograferen.
De molenaars van weleer waren steeds rijke burgers. Dit kwam omdat ze "gratis" maalden, maar wel 10% van het meel opeisten... De boeren gingen hiermee akkoord omdat ze wisten dat het meel dan wel goéd gemalen was.

Na het maken van heel veel foto's reden we richting Prusac. In dit kleine dorpje stopten we niet, maar het heeft jaarlijks een erg groot islamitisch evenement... waar je je niks bij voor kan stellen, zo klein is het...

Hierna reden we naar "Blidinje Nature Park". De weg er naar toe was best goed, op de laatste kilometers na. Die waren echt erg slecht. De weg ging daar ineens over van een asfaltweg naar een erg kapotte gravelweg.

Het natuurpark, dat pas in 1995 als dusdanig erkend werd, is een vallei en ligt op een hoogvlakte. In de winter kan je er skiën. Er zijn vier skipistes.

In onze eerste reisroute waren we van plan om hier één of twee nachten te overnachten. Nadat we onze route, tijdens onze reis, aanpasten, overwogen we om slechts één of mogelijk zelfs geen nacht te blijven. Terwijl we er waren, beslisten we al snel om het natuurpark enkel te bezoeken en niet te blijven overnachten. We beslisten immers er geen wandeling(en) te maken. Er was niet zo heel veel te doen en te zien en het waaide er zodanig hard dat Ine moeite moest doen om recht te blijven staan! Daarnaast was die wind ook erg koud. Aangenaam wandelen, zou er niet in zitten!

We aten er wel héél lekker en bijzonder! We kozen ieders een, vergelijkbaar, streekgerecht uit... en ook deze streek is/was - net zoals in NP Biogradska Gora in Montenegro (lees meer in blogberichten "Over Moraca naar Biogradska Gora" & "Montenegro dag 5") - een streek van herders... met hun eigen leef- en eetgewoonten. Johan nam "pura s lučnicom", Ine "uštipci s lučnicom". Van de Engelstalige uitleg op de menukaart wisten we dat de "pura" uit Johan zijn gerecht staat voor polenta. "Uštipci" waren gefrituurde deegrepen. Daarbij werd knoflooksaus geserveerd. Terwijl we aan het wachten waren op onze maaltijden hadden we ieders al een diepbord en een lepel gekregen. Even later volgden ook nog twee houten kommen en een bord met een vijftal gefrituurde ciabatta's zo leek het. In de houten kom die Johan kreeg, zat de polenta en in de gezamenlijke houten kom zat een witte 'saus' met een gelige, harde "korst" op. Een houten lepel zat vast in de "korst"... Ja, het is moeilijk te omschrijven... De witte saus bleek echter yoghurt te zijn met véél knoflook in. De gelige korst was, zo denken we, melkvet dat bovenop de yoghurt was komen te staan bij het verzuringsproces van de melk om yoghurt te maken. Deze 'saus' met polenta en/of opge"dipt" met het gefrituurde deeg was héérlijk! 

Na dat lekkere, maar zware en vele, eten trokken we terug het winderige natuurpark in.

Eerst gingen we op zoek naar de "Stećci" die er terug gevonden werden. We bezochten twee locaties met deze bijzondere, handgekerfde grafstenen voor overledenen van de Bosnische kerk uit de Middeleeuwen (foto 2).

We zochten ook naar woningen in de typische bouwstijl uit deze regio. Deze woningen hebben een typisch rieten dak, met hierboven op nog houten balken. De gevels zijn gemaakt van gestapelde stenen. Blijkbaar waren we er, toen we er op de heenweg langs reden, vele voorbij gereden! De bouwstijl is duidelijk aan het verdwijnen, maar er zijn nog vele typische woningen te zien. De recent gebouwde appartementen voor het skitoerisme zijn geen van allen in deze bouwstijl, wat eigenlijk echt wel jammer is! Op die manier zou er ook aandacht zijn voor de geschiedenis van de streek...

Omdat we dus niet zouden blijven overnachten, konden we alvast nog een bezoekje brengen aan Jablanica en al wat kilometers en veel tijd "winnen" voor 's anderendaags!

In Jablanica bezochten we de door Tito en de Joegoslavische partizanen in WO II (begin 1943) opgeblazen brug. Deze gebeurtenis was een onderdeel van wat de "Slag om de Neretva" genoemd wordt. De Neretva is de rivier waar de spoorwegbrug, maar ook verschillende andere bruggen, over gingen. Deze Slag was beslissend in het verdere verloop van WO II in deze regio.

In 1969 werd er ook een film gemaakt over deze Slag. Hiervoor werd de herstelde brug opgeblazen.

Zoals je op foto 3 ziet, hangt de brug er nog steeds bij zoals ze dat na het opblazen deed. De trein die naar beneden donderde, zou er ook nog liggen. Die hebben we niet gezien. Daarvoor waren er te veel bomen in de rivierbedding. 

Vanuit Jablanica was het nog zo'n 50 km tot Mostar, de belangrijkste toeristische trekpleister van heel Bosnië & Herzegovina. Bij het uitzoeken van welk hotel we zouden nemen, gaf de Bradt-reisgids verschillende opties aan. In de prijscategorie die we wilden nemen ("gewoon", niet te duur), werden ook een 4- en 5-sterren hotel voorgesteld. Deze lagen wel buiten het centrum van Mostar (maar echt niet ver, op wandelafstand)... Ine hakte de knoop door, door het 5-sterren hotel te kiezen. Haar redenering was "als we niet meer moeten betalen voor een 5-sterren hotel, waarom dan een 4-sterren hotel (of minder) nemen!?"... en dus checkten we in bij Mepas Hotel.

Het zwemmen, masseren en de spa-behandeling lieten we wel aan ons voorbij gaan ;o) maar van het gratis parkeren, maakten we graag gebruik!

's Avonds wandelden we naar het stadscentrum van Mostar en aten daar. We gingen er ook al even kijken naar de beroemde "Stari Most", de brug die je sowieso te zien krijgt in ieder promotiefilmpje voor Bosnië & Herzegovina.